Top 10 adaptogenów, które warto znać i stosować
W ciągłym zabieganiu i coraz bardziej wymagającym świecie, wiele osób szuka sposobów na poprawę kondycji psychicznej, redukcję stresu i zwiększenie sprawności umysłowej. Adaptogeny i nootropiki, będące często stosowanymi jako suplementy diety, cieszą się rosnącym zainteresowaniem ze względu na potencjalną poprawę pracy mózgu oraz ogólną regulację reakcji organizmu na stres. W niniejszym artykule przedstawiamy top 10 adaptogenów, które mogą wspierać te aspekty życia każdego z nas.
1. Ashwagandha (Withania somnifera)
Jedno z najbardziej cenionych ziół w ajurwedzie, ashwagandha jest znana ze swoich właściwości przeciwstresowych oraz zdolności do poprawy koncentracji i wydolności mentalnej. Badania potwierdzają, że może ona znacząco obniżać poziomy kortyzolu, znanego jako „hormon stresu”.
2. Lion’s Mane (Hericium erinaceus)
Grzyb Lion’s Mane jest ceniony w tradycyjnej medycynie chińskiej za swoje właściwości neuroprotekcyjne oraz zdolność do poprawy funkcji poznawczych i zdrowia mózgu. Badania potwierdzają, że może on wspierać neurogenezę i poprawiać pamięć oraz koncentrację.
- Przykładowe badanie: R. Mori, 2009, „Improvement of Mild Cognitive Impairment by Oral Intake of Hericium erinaceus”
3. Siberian Ginseng (Eleutherococcus senticosus)
Znany też jako eleuterokok kolczasty, jest często używany do zwiększenia witalności oraz jako środek adaptogenny pomagający organizmowi radzić sobie ze stresem.
- Przykładowe badanie: D. Cicero, 2004, „The Effects of Siberian Ginseng (Eleutherococcus senticosus) on Substrate Utilization and Performance”
4. Bacopa monnieri
Tradycyjnie używane w ajurwedzie, Bacopa jest cenione za wsparcie pamięci, koncentracji oraz ogólne funkcje poznawcze.
- Przykładowe badanie: H. Singh, 2012, „An Overview on Ashwagandha: A Rasayana (Rejuvenator) of Ayurveda”
5. Gotu Kola (Centella asiatica)
Cenione za poprawę funkcji cognitywnych oraz redukcję objawów niepokoju, Gotu Kola jest często stosowane w celu poprawy zdolności umysłowych.
- Przykładowe badanie: B. Bradwejn, 2000, „A double-blind, placebo-controlled study on the effects of Gotu Kola (Centella asiatica) on acoustic startle response in healthy subjects”
6. Schisandra chinensis
Schisandra to owoc używany w medycynie chińskiej, który działa jako adaptogen wspierający odporność oraz poprawiający wydolność umysłową i fizyczną.
- Przykładowe badanie: Pharmacological and therapeutic effects of Schisandra chinensis
7. Holy Basil (Ocimum sanctum)
Holy Basil, znana też jako tulsi, jest stosowana w celu obniżania poziomów stresu i zwiększania wytrzymałości umysłowej.
- Przykładowe badanie: Cohen MM, 2014, „Tulsi – Ocimum sanctum: A herb for all reasons„
8. Panax Ginseng
Ginseng ten jest badany przede wszystkim pod kątem swojej zdolności do poprawy funkcji poznawczych, witalności oraz odporności na stres.
- Przykładowe badanie: Reay JL, 2005, „Single doses of Panax ginseng (G115) reduce blood glucose levels and improve cognitive performance during sustained mental activity”
9. Maca (Lepidium meyenii)
Korzeń Maca jest często używany do poprawy energii seksualnej, jednak jego wpływ na funkcje poznawcze również jest dostrzegany w badaniach.
- Przykładowe badanie: Gonzales GF, 2002, „Effect of Lepidium meyenii (Maca) on sexual desire and its absent relationship with serum testosterone levels in adult healthy men”
10. Mucuna pruriens (Velvet bean)
Zawiera L-dopę, prekursor dopaminy, który może wspierać funkcje poznawcze i nastrój.
- Przykładowe badanie: Manyam BV, 2004, „Neuroprotective effects of the antiparkinson drug Mucuna pruriens”
Adaptogeny, jako naturalne suplementy dietetyczne, cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród osób szukających bezpiecznych metod na poprawę pracy mózgu, kondycji psychicznej oraz odporności na stres. Niezależnie od tego, czy interesują nas adaptogeny, nootropiki, czy ogólnie suplementy diety, warto pamiętać o konsultacji z lekarzem przed ich stosowaniem, szczególnie w połączeniu z innymi lekami. Badania naukowe nad adaptogenami regularnie przynoszą nowe otwierające perspektywy na ich efektywne i bezpieczne stosowanie.